İnsanların əksəriyyəti həyatının müəyyən dövrlərində mədə ağrısı ilə qarşılaşırlar. Xüsusilə Ramazan ayında pəhriz dəyişikliyinə görə mədə ağrısı şikayətləri arta bilər. Davamlı mədə ağrısı problemindən xilas olmaq üçün ağrının qaynağını təyin etmək lazımdır. Problemin mənbəyindən asılı olaraq mütəxəssis həkimlərin təyin etdiyi bəzi dərmanlar, qidalar və bitki çayları ağrıları müvəqqəti olaraq aradan qaldıra bilər. Mədə ağrısı ilə müşayiət olunan qanaxma, arıqlama, sarılıq, iştahsızlıq, boğazda tıxanma hissi, erkən doyma və ya qan azlığı kimi hallar varsa, gecikmədən mütəxəssis həkimə müraciət etmək vacibdir.
İftar və sahurda yüngül yeyin
Ramazan ayında oruc tutarkən yeməklərin miqdarı və yemək vaxtının dəyişdirilməsi mədə problemlərinə səbəb ola bilər. Mədə ağrısı bu dövrdə diqqət çəkən şikayətlərdən biridir. Sahur və iftarda mədəni yormayan və tox saxlayan yüngül qidalar qəbul etməyə, düzgün bişirmə üsullarından istifadə etməyə, maye qəbuluna fikir verməyə diqqət yetirilməlidir. Ancaq bütün tədbirlərə baxmayaraq, bəzən mədə ağrısı keçmir. Bu halda mütəxəssis yardımı almaq çox vacibdir.
Ağrının mənbəyi müəyyən edilməlidir
Ağrı bəzən tək nöqtədən başlayıb arxaya, sola və sağa, bəzən də döş nahiyəsinə yayıla bilər. Ağrı dözülməz ola, gecə sizi oyandıra və uzun müddət davamlı ola bilər. Ağrının mənbəyi onun xarakterinə, yayılmasına, aclıq və ya toxluq zamanı meydana gəlməsinə, müşayiət olunan şərtlərə görə müəyyən edilir.
Mədə ağrısı bu əlamətlərlə müşayiət olunursa…
- Mədə ağrısı olan insanlarda ağrı ilə birlikdə ürəkbulanma və bəzən qusma da ola bilər.
- Ağrının səbəbi qastritdirsə, döş qəfəsinin ön hissəsində yanma, qida çatışmazlığı, udma çətinliyi, öskürək, səsin boğulma, boğazda qıcıqlanma kimi şikayətlər də ola bilər.
- Mədə xorası ağrısı adətən gecə artır.
- Mədəaltı vəzi ilə əlaqəli xəstəliklərdə bel ağrısı müşahidə olunur.
- Öd kisəsi daşları ilə bağlı hallarda yeməkdən sonra adətən yuxarı sağ tərəfdə şiddətli ağrı olur.
- Mədə ağrısı sol qola və boyuna yayılan ağrılar, həmçinin nəfəs ala bilməmə, tərləmə kimi hallarla müşayiət olunarsa, infarkt təhlükəsi var.
- Mədə ağrısı bəzən baş ağrılarına səbəb olur.
- Hamiləlik dövründə qarın içi təzyiqin artması nəticəsində qastrit, mədə və mədə ağrısı baş verə bilər.
Ağrı keçmirsə, ciddi qəbul edilməlidir
Mədədəki ağrılar başqa problemlərin də əlaməti ola bilər. Öd kisəsi daşları, pankreatit, ürək problemi əzələ problemləri mədə ağrısına səbəb ola bilər. Bunu ayırd edə bilmək üçün ultrasəs, endoskopiya və EKQ, eləcə də qan testləri tələb oluna bilər. Ağrı uzun müddət davam edərsə, sadə ev müalicəsi ilə keçmirsə, qanaxma və arıqlama kimi ‘həyəcan əlaməti’ sayılan hallar varsa, xəstəxanaya müraciət etmək lazımdır.
Mədə ağrılarına yaxşı təsir edə biləcək üsullar
İlk növbədə evdə tətbiq oluna biləcək asan üsullar sınaqdan keçirilməli və şikayətlər keçməzsə, xəstəxanaya müraciət edilməlidir.
Xəstə ilk dəfə mədə ağrısı keçirirsə və həftədə 1-2 dəfə təkrarlanırsa, çeynənən həblər və ya antasidlər kimi tanınan məhlullar müvəqqəti istifadə edilə bilər. Mədə turşusunu azaldan qastroprotektiv dərmanlar (proton pompası inhibitorları dərman qrupu) da gündə bir dəfə, sahurdan əvvəl, acqarına, həkimə müraciət etdikdən sonra qəbul edilə bilər. Əgər bu dərmanlar qəbul edilirsə, 1 ay fasiləsiz istifadə edilməsi tövsiyə olunur. Bu dərmanların təsiri adətən 3-5 gündən sonra başlayır.
Ramazan ayında turşulu içki və qidalardan uzaq durmaq, çay, qəhvə, siqaret və spirtli içkilərdən istifadəni azaltmaq, yeməkdən dərhal sonra yatmamaq tövsiyə olunur.
- Həmçinin çiynədiyiniz saqqız şəkərli və ya şirindirsə, qaz şikayətlərinə səbəb ola bilər.
- İftarla sahur arasında saqqız çeynəməklə mədədə müəyyən qədər rahatlıq əldə etmək olar.
- Eləcə də qarnı sıxan paltarlardan da qaçınmaq lazımdır.
- Xüsusilə yağlı qidalardan uzaq durmaq lazımdır, çünki öd daşının yaratdığı ağrıları artıra bilər.
- İdman və məşq tövsiyə olunur, lakin ağır məşqlər qarın içi təzyiqə səbəb ola biləcəyi üçün diqqətli olmaq lazımdır.